Nowe przepisy o śmieciach – gminy zyskają większe możliwości, mieszkańcy niższe opłaty za segregację

W Rządowym Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. To długo oczekiwana zmiana, która – jak zapowiada resort klimatu – ma poprawić skuteczność systemu gospodarowania odpadami komunalnymi i ułatwić gminom egzekwowanie zasad segregacji.

Nowe przepisy to odpowiedź na postulaty samorządów i mieszkańców, którzy od lat zwracają uwagę na niesprawiedliwy system naliczania opłat oraz brak skutecznych narzędzi do walki z osobami uchylającymi się od segregacji.

🔍 Co się zmieni?

Projekt, wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów pod numerem UD252, przewiduje szereg rozwiązań, które mają uczynić system bardziej sprawiedliwym i motywującym.

Najważniejsze propozycje to:

Nowy sposób naliczania opłat – wysokość opłat ma być powiązana z rzeczywistą masą odpadów i jakością segregacji. Im dokładniejsza segregacja, tym niższe rachunki.
Więcej ulg i zwolnień – gminy będą mogły rozszerzać katalog ulg, np. dla osób kompostujących bioodpady, a także obejmować nimi nowe typy nieruchomości.
Większe możliwości kontroli – samorządy zyskają prawo do prowadzenia czynności sprawdzających, aby weryfikować poprawność deklaracji śmieciowych składanych przez mieszkańców.
Lepszy dostęp do PSZOK-ów – punkty selektywnego zbierania odpadów mają być bardziej dostępne, a ich liczba dostosowana do liczby mieszkańców i odległości od domów.

♻️ Cel – mniej śmieci, więcej porządku

Ministerstwo podkreśla, że zmiany są zgodne z założeniami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2028 i polityką Unii Europejskiej w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym. Celem jest nie tylko ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów, ale także zwiększenie poziomu ich recyklingu.

Dzięki nowym przepisom gminy mają zyskać większą elastyczność i skuteczność w zarządzaniu systemem odpadowym, a mieszkańcy – realne korzyści finansowe wynikające z odpowiedzialnej segregacji.

Projekt ustawy został opublikowany w RCL 30 października 2025 roku.

💬 Zachęta dla samorządów i mieszkańców

Zdaniem autorów projektu, to krok w stronę bardziej nowoczesnego i sprawiedliwego systemu, w którym odpowiedzialność za odpady jest dzielona proporcjonalnie – między gminy, mieszkańców i przedsiębiorców.
Nowelizacja ma nie tylko uporządkować przepisy, ale też zmotywować do ekologicznych zachowań – nie karząc, lecz nagradzając za dobre praktyki.