Nowelizacja Karty Nauczyciela. Od września korzystne zmiany dla pedagogów

Od 1 września 2025 r. wchodzą w życie pierwsze przepisy nowelizacji Karty Nauczyciela, kolejne będą obowiązywać od 2026 roku. Zmiany przygotowane przez Ministerstwo Edukacji to odpowiedź na postulaty środowiska nauczycielskiego oraz związków zawodowych. Mają one poprawić sytuację materialną i zawodową pedagogów, a także uporządkować niektóre kwestie organizacyjne w szkołach.

Wyższe nagrody i odprawy
Najbardziej odczuwalne zmiany dotyczą świadczeń finansowych. Od września:

nagroda jubileuszowa za 40 lat pracy wzrośnie z 250% do 300% wynagrodzenia,
pojawi się nowa nagroda jubileuszowa w wysokości 400% wynagrodzenia dla nauczycieli z 45-letnim stażem,
korzystniejsze staną się odprawy emerytalne i rentowe – maksymalnie do 6-miesięcznego wynagrodzenia,
prawo do odprawy otrzymają również nauczyciele pracujący w mniejszym wymiarze niż pół etatu.

Zmiany w pensum i godzinach pracy
Nowelizacja ujednolica tygodniowy wymiar zajęć nauczycieli w szkołach zawodowych – zarówno przedmiotów teoretycznych, jak i praktycznych. Od teraz wyniesie on 18 godzin. Uregulowano także zasady rozliczania godzin ponadwymiarowych oraz doraźnych zastępstw, aby wyeliminować praktykę wliczania zastępstw w ramach pensum.

Wsparcie dla początkujących i doświadczonych
Nowe przepisy przewidują, że nauczyciel rozpoczynający pracę będzie zatrudniany na czas określony tylko na rok, a nie – jak dotychczas – na dwa lata. Zmodyfikowano też obowiązki mentora, którego rola została wzmocniona w procedurach awansu zawodowego.

Nauczyciele zbliżający się do emerytury zyskają możliwość wykorzystania urlopu zdrowotnego w celu leczenia lub rehabilitacji uzdrowiskowej. Wprowadzono też jednolite zasady ochrony przedemerytalnej, które obejmą zarówno nauczycieli mianowanych, jak i zatrudnionych na umowę o pracę.

Zmiany w zarządzaniu szkołami i nadzorze
Nowelizacja porządkuje również kwestie organizacyjne:

wojewodowie otrzymują wyłączną kompetencję w zakresie powoływania i odwoływania komisji dyscyplinarnych oraz nadzoru nad rzecznikami dyscyplinarnymi – nie będą już tego robić kuratorzy,
wprowadzono możliwość przedłużenia kadencji dyrektora szkoły o kolejną jedną kadencję bez konieczności organizowania konkursu,
w Systemie Informacji Oświatowej pojawią się usprawnienia, m.in. możliwość wcześniejszego przypisania uczniów do oddziałów czy elastyczniejsze nadawanie uprawnień dyrektorom w zakresie przekazywania danych.

Świadczenia kompensacyjne dla szerszej grupy
Zmiana ustawy obejmuje także rozszerzenie kręgu nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. To rozwiązanie szczególnie istotne dla tych pedagogów, którzy decydują się zakończyć pracę przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Nowelizacja została uchwalona 25 lipca 2025 roku. Zdaniem autorów przepisów, to krok w stronę stabilizacji zawodu nauczyciela i poprawy warunków pracy w polskich szkołach.