415 lat historii. Parafia Ewangelicko-Reformowana w Żychlinie świętuje swój jubileusz
Żychlin (gm. Stare Miasto) – To jedyna parafia ewangelicko-reformowana w Polsce, która przetrwała nieprzerwanie od czasów Reformacji do dziś. W niedzielę, 8 czerwca 2025 roku, Parafia Ewangelicko-Reformowana w Żychlinie obchodzi 415-lecie swojego istnienia. Jubileusz to nie tylko okazja do świętowania, ale także do przypomnienia niezwykłej historii tej wspólnoty.
Dziedzictwo polskiej Reformacji
Korzenie parafii sięgają początków XVII wieku. W 1610 roku Piotr i Katarzyna Żychlińscy ufundowali w Żychlinie drewniany kościół, dając początek lokalnej wspólnocie ewangelicko-reformowanej. Parafia powstała w szczególnym czasie – to właśnie w XVI wieku narastająca krytyka nadużyć Kościoła katolickiego doprowadziła w Europie do Reformacji. W Polsce ruch ten zyskał szerokie poparcie wśród szlachty i doprowadził do prób utworzenia niezależnego Kościoła narodowego.
Wielu ziemian, również w Wielkopolsce, przyjęło wyznanie reformowane. Jednak triumfująca kontrreformacja, wspierana przez władzę królewską, doprowadziła do upadku tych planów. W tym kontekście przetrwanie parafii w Żychlinie – mimo przeciwności dziejowych – jest ewenementem na skalę kraju.
Wierni mimo trudnych czasów
Historia parafii nie była wolna od dramatów. Podczas konfederacji barskiej w XVIII wieku w czasie napadu na plebanię zamordowany został ówczesny duchowny Joachim Samuel Majewski. Mimo to wspólnota przetrwała. W kolejnych dekadach patronat nad parafią przejęła rodzina Bronikowskich, również wyznania ewangelickiego. To właśnie za ich czasów – w pierwszej połowie XIX wieku – powstały wszystkie najważniejsze budynki parafialne, które istnieją do dziś.
Z biegiem lat zmieniało się otoczenie społeczne i religijne. Elity zborowe – szlachta ewangelicka – stopniowo odchodziły od wyznania przodków, często w wyniku małżeństw mieszanych. Jednak lokalna społeczność ewangelicka trwała. Dopiero XX wiek, a szczególnie II wojna światowa, przyniosły znaczne rozproszenie parafian.
Pastorzy i patroni
Na przestrzeni czterech wieków parafii przewodziło kilkudziesięciu duchownych. Pierwszym znanym z nazwiska pastorem był Tobiasz Pubkiewicz, który rozpoczął posługę w 1623 roku. Wśród postaci zasłużonych dla parafii warto wspomnieć Piotra Żychlińskiego – pułkownika i uczestnika bitwy pod Chocimiem, Andrzeja Piotrowskiego – ostatniego posła ewangelickiego w sejmie I Rzeczypospolitej czy Adama Feliksa Bronikowskiego – senatora i posła na Sejm Czteroletni. Pochowani są oni na cmentarzu przykościelnym w Żychlinie.
Współczesność i powrót proboszcza
Dziś parafia w Żychlinie wciąż pełni swoją duchową misję, a wierni spotykają się w urokliwym, zabytkowym kościele przy ul. Parkowej 9. Od 1998 roku związany jest z nią pastor Tadeusz Jelinek – najpierw jako administrator, a od 2015 roku jako proboszcz wybrany zgodnie z prawem kościelnym.
– Jego zaangażowanie w życie wspólnoty, sumienne sprawowanie posługi duszpasterskiej oraz troska o rozwój parafii spotykają się z uznaniem wiernych – mówi Agnieszka Komicz-Muszyńska, prezes Kolegium Kościelnego.
30 marca 2025 roku pastor Jelinek został ponownie wprowadzony w urząd proboszcza na kolejną dziesięcioletnią kadencję.
415 lat świadectwa
Parafia Ewangelicko-Reformowana w Żychlinie to nie tylko zabytek, ale przede wszystkim żywa wspólnota – wierna ideałom Reformacji, otwarta na dialog i wrażliwa społecznie. Jej jubileusz to dowód, że mimo zmiennych losów historii, duchowość zakorzeniona w wierze, tolerancji i odpowiedzialności potrafi przetrwać wieki.



Opublikuj komentarz