Kryzys Zaczyna się Lokalnie: Jak Konin Przygotowuje się na Susze, Korki i Pożary

Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego czuwa w Koninie nad bezpieczeństwem mieszkańców – przypomina Paweł Figurski, kierownik Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w Urzędzie Miejskim w Koninie, w rozmowie z red. Witoldem Michalakiem. „Naszym zadaniem jest zapewnienie całodobowego przepływu informacji oraz koordynacja działań w sytuacjach kryzysowych” – podkreśla Figurski. Dzięki MCZK służby miejskie, straż pożarna, policja i inspektorzy mogą błyskawicznie skonsolidować działania przy zagrożeniach takich jak pożary czy powodzie. Jak wyjaśnia kierownik, w dużych gminach MCZK jest niezbędne: „To swoiste centrum dowodzenia – zawsze ktoś jest na dyżurze, gotów poinformować władze miasta, straż miejską i służby ratunkowe o każdym nagłym zdarzeniu”. Zgodnie z procedurami MCZK zrzesza pracowników dyżurujących na okrągło i współpracuje z wojewódzkimi centrami kryzysowymi, co pozwala na szybką reakcję i uruchamianie alarmów.

Witold Michalak: „Co dziś uważa Pan za największe zagrożenia dla Konina? Czy susza hydrologiczna rzeczywiście może sparaliżować nasze miasto?”
Paweł Figurski: „Zdecydowanie susza jest poważna – poziom Warty od miesięcy utrzymuje się bardzo nisko. Na przełomie września zeszłego roku wodowskaz w Sławsku pokazał zaledwie 266 cm, przy progach ostrzegawczym 450 cm i alarmowym 480 cm. To oznacza, że borykamy się z suszą hydrologiczną. Jak mówiłem, woda jest niezbędna, potrzebujemy opadów już teraz.”

Zapewnia, że MCZK monitoruje stan rzeki i Kanału Ulgi oraz wały przeciwpowodziowe. Do tego dochodzą inne ryzyka – przeciążone centrum miasta i ulice o wąskim przekroju. Podkreśla, że od listopada 2023 r. obowiązuje zakaz wjazdu ciężarówek powyżej 20 ton na zachodnią nitkę mostu na Trasie Warszawskiej.

Największym wyzwaniem są też dzikie wysypiska. – „Przykład? Pożar nielegalnego składowiska odpadów przy ul. Marantowskiej” – tłumaczy Figurski. „Cały czas trwała akcja gaszenia, intensywnie paliły się składowane tam opony, co spowodowało ogromne zadymienie widoczne z wielu kilometrów”. Takie wysypiska stanowią zagrożenie dla powietrza i podziemnych wód, dlatego służby kryzysowe i sanitarne ściśle je monitorują.

Modernizacja infrastruktury i komunikacja

W. M.: „W Koninie szykują się długo wyczekiwana przebudowa mostu na Trasie Warszawskiej. Jak MCZK ocenia wpływ tych prac na bezpieczeństwo i komunikację?”
P. F.: „Przebudowa mostu wschodniego (Trasa Warszawska) to kluczowy projekt. Dzięki wsparciu rządowemu rozpoczynamy przetargi – most ma zostać wyremontowany i oddany do ruchu wiosną 2027 roku. Już teraz mobilizujemy się do przygotowania objazdów m.in. dla służb ratunkowych. Zdajemy sobie sprawę, że ograniczenia techniczne na istniejącym moście i wyłączenie jego części doprowadzą do wąskich gardeł ruchu. Stąd akcentujemy, że ważne będą dodatkowe objazdy drogami lokalnymi i usprawnienie komunikacji miejskiej. Po oddaniu do użytku nowego mostu pieszo-rowerowego nad Kanałem Ulgi ruch będzie rozłożony. Dzięki tej kładce dla pieszych i rowerów część ruchu ruchu miejskiego zostanie przeniesiona poza drogi tranzytowe. W międzyczasie MCZK wspiera służby drogowe – przekazujemy informacje o planowanych zamknięciach, aby mieszkańcy mogli zaplanować podróże. Musimy być gotowi na każdy scenariusz, bo przestoje w komunikacji to potencjalne komplikacje dla mieszkańców i służb ratowniczych.”

Informacja i prewencja MCZK

W. M.: „Co robi MCZK, aby na czas ostrzegać mieszkańców i uczyć ich, jak zachować się w sytuacjach zagrożeń?”
P. F.: „Ostrzeganie i informowanie to nasz priorytet. Przestrzegamy procedur opisanych w miejskim planie zarządzania kryzysowego – m.in. opracowaliśmy system powiadomień o smogu czy gwałtownych zjawiskach. Na bieżąco publikujemy komunikaty na stronie Urzędu i w mediach społecznościowych. Równie ważne są kampanie edukacyjne – organizujemy prelekcje i szkolenia z zakresu pierwszej pomocy, a także współpracujemy ze szkołami i strażą miejską przy rozdziale ulotek informacyjnych.”

Figurski przypomina, że każdy może zapisać się do otrzymywania SMS-ów alarmowych i śledzić komunikaty Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. – „Ważne, żeby ludzie reagowali na ostrzeżenia” – podkreśla kierownik MCZK. – „Podstawą jest śledzenie poziomu wody w Warcie, komunikatów o możliwych przerwach w dostawie wody czy uzależnienie decyzji o wyruszeniu w drogę od bieżących informacji” – dodaje. Dzięki temu mieszkańcy są na bieżąco informowani o poziomach wody i jakości powietrza.

Praca dyżurnych MCZK

W. M.: „Jak wygląda codzienna praca dyżurnych MCZK? Kto odbiera telefony od mieszkańców i jak reaguje na alerty?”
P. F.: „Dyżurni MCZK to nasza pierwsza linia informacji. Wprowadziliśmy całodobowe dyżury – w każdej chwili ktoś odbiera zgłoszenia o zagrożeniach. Nie pełnią ich tu na miejscu, ponieważ jest to niepotrzebne. Niepotrzebnie tracilibyśmy prąd na pracę sprzętu, oświetlenie itp. w tym obiekcie. Dyżurni pełnią dyżury w trybie tygodniowym pod telefonem 24 godziny na dobę. Zbieramy dane od straży miejskiej, policji i pogotowia, a w razie potrzeby natychmiast uruchamiamy alarmy. Na co dzień współpracujemy z Wojewódzkim Centrum w Poznaniu czy WIOŚ – zarządzając każdym incydentem, od powodzi po skażenia.”

Figurski zaznacza, że wszyscy pracownicy wydziału bezpieczeństwa mają określone zadania – jedni zajmują się monitoringiem miejskim, inni przygotowują raporty i plany ewakuacji, jeszcze inni utrzymują gotowość sprzętu (jak agregaty prądotwórcze czy wypożyczone maszyny). Cały czas prowadzona jest dokumentacja działań i analiz – bo każda informacja od mieszkańców czy służb trafia do nas, gdzie ją oceniamy i przekazujemy dalej. Jak pokazuje instrukcja MCZK z innych dużych miast, zapewnienie 24-godzinnego przepływu informacji to podstawa zarządzania kryzysowego. – Nasi pracownicy ćwiczą procedury z policją i strażą pożarną – mówi Figurski. Dzięki temu w razie poważnego zdarzenia „miasteczko” kryzysowe w urzędzie może szybko zebrać wszystkich niezbędnych decydentów i koordynować akcję ratunkową.

Świadomość i współpraca mieszkańców

Na zakończenie Figurski podkreślił, że bezpieczeństwo miasta to wspólna odpowiedzialność. – „Żeby system działał skutecznie, potrzebujemy też czujnych mieszkańców” – apeluje. – „Prosimy, reagujcie na sygnały alarmowe, sprawdzajcie komunikaty MCZK i nie lekceważcie ostrzeżeń. Jeżeli widzicie niepokojące zjawisko – na przykład wydobywający się dym czy poważny wyciek – natychmiast to zgłoście. Każde zgłoszenie trafia do nas i może uratować komuś życie” – podkreśla kierownik MCZK. Paweł Figurski dodaje, że wiedza o tym, jak chronić się przed różnymi zagrożeniami (od suszy po pożary czy powódź), podnosi bezpieczeństwo całej społeczności. „Mieszkańcy Konina muszą być świadomi – czy to w przypadku ekstremalnej suszy, czy alarmu powodziowego, czy pożaru składowiska odpadów – że od ich postawy może zależeć powodzenie akcji ratunkowej. Wspólnie budujmy bezpieczniejsze miasto” – apeluje na koniec. Dzięki takim działaniom i wzajemnej współpracy Konin może sprawniej stawiać czoła potencjalnym kryzysom.