Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi: wieś jako przestrzeń wspólnej przyszłości

Poznań, 8-10 maj 2025. Wielkopolska stała się centrum debaty o przyszłości polskiej i europejskiej wsi. Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi zgromadził polityków, samorządowców, ekspertów i mieszkańców, którzy wspólnie pochylili się nad wyzwaniami i sukcesami terenów wiejskich. Jedno było pewne: bez silnej wsi nie będzie silnej Polski — ani silnej Europy.

Nasza redakcja, była obecna w samym centrum wydarzeń — zachęcamy do przeczytania całego materiału a na koniec do przejrzenia naszej fotorelacji, znajdziecie w niej także wójta Gminy Rzgów Grzegorza Matuszaka, który również był obecny na kongresie.

— Nie ma miasta bez wsi, nie ma wsi bez miasta — mówił wicemarszałek województwa wielkopolskiego Krzysztof Grabowski, współgospodarz wydarzenia. — Wieś to nie tylko miejsce produkcji, ale przestrzeń do życia, rozwoju, wypoczynku. Staramy się to wspierać poprzez liczne programy — dodał. Z dumą podkreślał, że w ciągu ostatnich lat województwo wielkopolskie przeznaczyło ogromne środki na rozwój infrastruktury wiejskiej, edukację, kulturę oraz wsparcie dla rolnictwa i pszczelarstwa.

Szczególnym przykładem takiego wsparcia była obecność stoiska Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Rozwoju Wsi w Sielinku, na którym prezentowano program „Wielkopolska wspiera pszczoły”.

— Nasze stanowisko tematyczne nawiązuje do wieloletniego programu Urzędu Marszałkowskiego. Pokazujemy szklane ule, prowadzimy warsztaty z wytwarzania świeczek z węzy pszczelej, mamy mobilne pasieki edukacyjne i pszczelarską fotobudkę — opowiadał z entuzjazmem dyrektor Sebastian Ławniczak. Jak podkreślił, pracownicy Centrum nie tylko animowali ekspozycję, ale również wspierali organizację kongresu — od paneli dyskusyjnych po koordynację techniczną.

— Od 2018 roku samorząd przeznaczył 14 milionów złotych na wsparcie pszczelarstwa, zakupiono ponad 170 ton węzy pszczelej i 1400 ton pokarmu dla pszczół, a wsparcie trafiło do 5 tysięcy pszczelarzy — wyliczał Ławniczak.

Dyrektor, sam pochodzący ze wsi, podkreślał także znaczenie wzajemnego zrozumienia między rolnikami a nowymi mieszkańcami wsi. — Podczas Dnia Wielkopolski poruszono temat równowagi między mieszkańcami aglomeracji a rolnikami. Potrzebna jest koegzystencja i edukacja społeczna. Rolnik to nie przeszkoda, tylko gwarant bezpieczeństwa żywnościowego — tłumaczył.

Europoseł Krzysztofa Hetmana, mówił o sukcesach Polski w wykorzystywaniu środków unijnych. — Nie możemy mieć kompleksów wobec Zachodu. Wieś została zmodernizowana, gospodarstwa są innowacyjne — to historia sukcesu — podkreślił Hetman. Zaznaczył również, że poznański kongres to największe wydarzenie w kraju w ramach polskiej prezydencji w Unii Europejskiej i efekt osobistej decyzji ministra rolnictwa Czesława Siekierskiego.

Sam minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesław Siekierski w rozmowie z nami mówił wprost — Wieś to jest miejsce do życia, wieś to nie tylko rolnictwo, to także inne funkcje — i my chcemy, żeby była postrzegana jako miejsce aktywności społecznej, gospodarczej, obywatelskiej. Chcemy, aby młodzi ludzie chcieli tam zostać, żeby była dostępna infrastruktura, żeby była atrakcyjna pod względem edukacyjnym, kulturowym — mówił minister Siekierski.

Głos krytyczny wobec obecnych trendów w unijnej polityce klimatycznej zabrał Jan Krzysztof Ardanowski, były minister rolnictwa. Jego zdaniem, niepokój budzi marginalizowanie funkcji produkcyjnej wsi i forsowanie Zielonego Ładu bez uwzględnienia realiów rolnictwa. — Nie możemy udawać, że rolnictwo to wróg klimatu. Jeśli UE chce likwidować własną produkcję i opierać się na imporcie, to prowadzi nas to na skraj upadku — przestrzegał.

Uczestnikiem i prelegentem podczas tego wydarzenia jest także unijny komisarz ds. rolnictwa Christophe Hansen, który zaprezentował dziś „Wizję dla rolnictwa i żywności” – dokument Komisji Europejskiej przedstawiony po raz pierwszy na forum UE 16 lutego br. w Brukseli. Wizja wskazuje możliwe scenariusze rozwoju europejskiego rolnictwa w kolejnych latach i otwiera pole do głębokiej, merytorycznej dyskusji. 

„Wieś to nasza kultura, nasze dziedzictwo, a jednocześnie silny sektor gospodarczy. Zadaniem Wspólnej  Polityki Rolnej jest m.in. wspieranie inwestycji w obszary wiejskie. Chcemy, aby kolejne pokolenia mieszkały na wsi, ale aby tak się stało, musimy im zapewnić odpowiednie wsparcie i odpowiednie warunki” – powiedział komisarz Christophe Hansen.  

O rozwoju wsi podczas Dnia Europy 

Dzisiejszy dzień nabiera szczególnej symboliki, ponieważ odbywa się 9 maja – w Dniu Europy. To wyjątkowy moment, który skłania nas zarówno do refleksji nad przeszłością, jak i do rozmowy o przyszłości europejskiej wsi. Dzień Europy przypomina nam, że Polska od 21 lat jest częścią Wspólnoty Europejskiej.  

– Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi jest tym, czego potrzebujemy, aby wytyczyć ścieżkę w kierunku dostatniej, zrównoważonej i sprzyjającej włączaniu społecznemu przyszłości obszarów wiejskich w Unii Europejskiej. Dzisiaj, w Dniu Europy,  świętujemy również nasze wspólne wartości i wysiłki na rzecz budowania lepszej przyszłości Wspólnoty – podkreślił komisarz Christophe Hansen.  

– Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi, jego tematyka, pokazuje, że wieś to nie tylko miejsce produkcji rolnej. To również przestrzeń do życia, miejsce kultywowania tradycji i kultury, to wspólnota. To przede wszystkim ważny element tożsamości naszych regionów, krajów i całej Unii Europejskiej. Dlatego program Kongresu jest tak różnorodny. Od infrastruktury i technologii, przez usługi publiczne, po kulturę, dziedzictwo i aktywność społeczną – zaznaczył minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski. 

Celem Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi jest prezentacja idei, kluczowych wartości, innowacyjnych rozwiązań, najlepszych praktyk, a także podmiotów i systemów wsparcia o wyróżniającym się dorobku w działaniu na rzecz wsi i obszarów wiejskich.